Zihin haritaları

Düşüncelerinizi ve fikirlerinizi işe yarayacak şekilde kağıda aktarmak zordur. Aklınıza gelenleri alt alta bir kağıda dökmek ilk bakışta mantıklı gelse de aslında beynimizin çalışma biçimine uygun bir yapı olmadığı için, en verimli yöntem değildir.

 Listelerin eksik kaldığı en önemli noktalardan birisi fikirlerimizin birbirleriyle olan bağlantılarının net bir şekilde görülememesidir. Özellikle belirli bir konuda kafa yorarken veya bilgi toplarken “zihin haritası” (ing. Mind Map) kullanmak işinize yarayabilir.

Zihin haritalarının faydalarını ve kullanılabilecekleri alanları aşağıda listeledim.

Zihin haritalarının faydaları:

Verimliliği artırmak

Yaratıcı düşünme yeteneğini geliştirmek

Düşüncelerinizi yapılandırmak

Bilgileri görselleştirmek

Veriyi daha etkin biçimde yönetmek

Zihin haritalarının kullanılabileceği alanlar:

Kişisel bilgileri yapılandırmak

Bilgiyi kayıt altına almak

Hayatınızı yönetmek

Beyin fırtınası yapmak için

Planlama yapmak için

Yönetim becerilerini geliştirmek

Toplantıları  daha verimli hale getirmek için

Sınavlara çalışırken

Ders içeriği hazırlarken

Ezber yaparken

Yukarıdaki iki listeden aklınızda nelerin kaldığını bilmiyorum ama yukarıdaki sıkıcı listeleri zihin haritası haline getirdim. Fark edeceğiniz gibi, aynı bilgileri sunmama rağmen, beyniniz büyük ihtimalle aşağıdaki şekli çok daha kolay algıladı.

Zihin haritaları yapılacak listesi tutmaktan, geliştirdiğiniz bir yazılımın özelliklerini ve projenin hangi aşamasında olduğunuzu takip etmeye kadar her alanda kullanılabilir. Aşağıda örnek olarak hazırladığım bir Barselona seyahati planını görebilirsiniz. Gidiş yolculuğum, dönüş yolculuğum, Barselona'daki Türkiye Cumhuriyeti temsilciliği, Otel bilgileri, göreceğim yerler ve ihtiyacım olabilecek İspanyolca cümleler dahil bütün bilgileri görebilirsiniz. Veriler anlamlı gruplar ve görsel olarak algılayabileceğim bir biçimde karşımda olduğu için uzun bir liste yerine çok daha etkili kullanabildiğim bir bilgi kaynağı haline gelmiştir. 

 Zihin haritalarını günlük olarak müşterilerde takip ettiğim projelerde ve sızma testlerinde bulgu kaybetmediğimden emin olmak için kullanıyorum. Aşağıdaki örnekte sızma testi yaptığım bir ağda, bulguları ekledikçe ortaya çıkan yapıyı görebilirsiniz.

Öncelikle hedef hakkında bildiklerimden başlıyorum. Aşağıda IP adresi bloğunu ve kuruluş ağı üzerinde bulunduğunu tahmin ettiğim sunucuları yerleştirdim. 

İkinci aşamadı IP bloğu üzerinde çalışır durumda olduğunu tespit ettiğim sunucuların IP adreslerini yerleştirdim. Normalde bunları hangi yöntemle (ping, TCP scan, UDP scan, vs.) bulduğumu ve üzerlerinde hangi servislerin çalıştığını (sonraki aşamada da tespit ettiğim zafiyetleri) de zihin haritasına dahil ediyorum. 

Tespit ettiğim DNS sunucularını ekliyorum

Diğer sunucuları tespit ettikçe ekliyorum ve sonuç olarak aşağıdaki haliyle hedef hakkında bir zihin haritası oluşturmuş oluyorum. Bu çalışma hedefin topolojisinin de oluşturulması aşamasında da faydalı olmaktadır. 

Zihin haritalarını çizmek için Freemind yazılımını kullanıyorum (http://freemind.sourceforge.net/wiki/index.php/Main_Page) ihtiyacımı büyük ölçüde karşılıyor. 

İşiniz veya projeniz ne olursa olsun zihin haritalarını kullanarak işinizi daha etkili yapabileceğinize inanıyorum.